
Justyna Suchanek: “kiedy butelka jest ważniejsza od ciebie” [podcast]
Depresja Justyny Suchanek (Sukanek): co było najgorsze?
Spotkałam się z Justyna Suchanek (Sukanek) i porozmawiałyśmy o dwóch biegunach: życiu i śmierci. Młoda, polska YouTuberka o niesamowitym uroku i bardzo ciekawej osobowości, w swojej książce “Jak się nie zabić i nie zwariować”, odkrywa, z jakimi problemami zmagała się w przeszłości. Szczerze opowiada o życiu w rodzinie dysfunkcyjnej, o próbach samobójczych, depresji i pobytach w szpitalach psychiatrycznych.
Naszą rozmowę możesz odsłuchać w podcaście. Dowiesz się z niej:
- Czy naprawdę osoba, która podejmuje próbę samobójczą, chce się zabić?
- Co dzieje się w głowie osoby chorej na depresję?
- Jak wspierać osoby w kryzysie psychicznym?
- Jak naprawdę jest w szpitalach psychiatrycznych?
- Co pomaga, gdy życie traci sens?
- Jak reagować i pomagać młodej osobie w depresji?
- Jak przejawia się uzależnienie od miłości?
- Co dziś jest największą trudnością nastolatków?
Podcast: Justyna Suchanek: “kiedy butelka jest ważniejsza od ciebie”
Odcinek: 1
Autor: Wiktoria Dróżka
Gość: Justyna Suchanek
Zanim jednak wysłuchasz podcastu, przeczytaj kilka mocnych cytatów z książki Justyny Suchanek.
- “Na oddziale było bardzo dużo niedoszłych samobójców, ale były też dzieci z zaburzeniami odżywiania. Serce mi pęka na samą myśl o tym, że połowy z nich już z nami dzisiaj nie ma. Anoreksja, bulimia i wszystkie inne zaburzenia odżywiania to prawdziwy koszmar”.
- “Czasem wystarczy dziecko przytulić i powiedzieć mu, ze razem sobie poradzimy. Może nawet warto na początku towarzyszyć mu w terapii. Dzieci z kolei często wykrzykują, jak nienawidzą swoich rodziców i mają ich dość, ale prawda jest taka, że gdyby było trzeba, oddałyby za nich życie”.
- “Wzajemny szacunek, szczerość, akceptacja i zrozumienie mogą naprawić każdą relację, nieważne, jak skomplikowana się ona wydaje”.
- “Choroba cię nie określa. Choroba zmienia Twoje zachowanie i myśli. Wiem, że w głębi serca jesteś wspaniałym człowiekiem, który czeka na ratunek. Mam nadzieję, że pozwolisz sobie pomóc i ktoś Cię uratuje. Ja, niestety, przez wszystko musiała, przejść sama”.
- “Nikt nie wie, co siedzi nam w głowie, a nie ma nic gorszego, niż milczeć w cierpieniu”.
- “Kiedy miałam sześć lat, zauważyłam, że jestem poważniejsza niż inne dzieci. Oczywiście, bawiła się i wygłupiałam, ale zawsze miałam w sobie pewne zahamowania. Byłam o wiele za dojrzała jak na swój wiek, o wiele bardziej odpowiedzialna i wbrew pozorom o wiele bardziej rozwinięta niż moi rówieśnicy. Dlatego wydawało mi się logiczne, że kiedy tata się odgrażał, że nas w nocy pozabija, ja zabierałam nóż i trzymałam go pod łóżkiem”.
- “Trudno jest zmienić myślenie o 180 stopni. Wystarczy jednak, że każdego dnia, widząc się w lustrze, uśmiechniesz się do siebie. Taki mały gets może zapoczątkować zmianę. Nienawiść do siebie i brak akceptacji nie biorą się z powietrza. Zawsze stoi za nimi jakiś powód”.
- “Zawsze myślałam, że skoro w moich żyłach płynie krew alkoholika, to i ja będę miała podobny problem. Jak się jednak okazało, bywają o wiele gorsze uzależnienie, między innymi można kochać kogoś za bardzo”.
Depresja nie jest złym zachowaniem, jest chorobą
Zachorowanie na depresję zmienia całe życie młodego człowieka. Przykładowo jednym z ważniejszych powikłań depresji jest ryzyko samobójstwa. Około 80% nastolatków, które podjęły próbę samobójczą, i około 60% tych, które popełniły samobójstwo, cierpiało na zaburzenie nastroju. Nieleczona lub niedostatecznie leczona depresja wiąże się z:
- większym ryzykiem uzależnienia;
- trudnościami w budowaniu i utrzymaniu bliższych relacji z ludźmi;
- osiągnięciem wyników szkolnych znacznie poniższych swoich możliwości;
- ryzykiem utrzymywania się zaburzeń depresyjnych w dorosłym życiu.
Dziękuję!
Zobacz Więcej

Leczenie depresji. Dlaczego leki są tak ważne?
Pacjenci, którzy cierpią na depresję można powiedzieć, że przez cały czas mają wątpliwości co do tego, czy powinni brać leki. Mimo że jest to zaburzenie w dużym stopniu nawracające i długotrwałe zażywanie leków to warunek normalnego funkcjonowania. Nie chcą ich brać, bo wiąże się to ze skutkami ubocznymi oraz z tym, że samo dobranie leku do metabolizmu danej osoby to długi proces. Leki przeciwdepresyjne zaczynają działać zazwyczaj po upływie trzech do pięciu tygodni. Jeśli w ciągu sześciu tygodni nie wystąpią żadne sygnały poprawy, lekarz powinien wypróbować inny lek. Pamiętajmy o tym, że samodzielne odstawienie leku w chwili ustąpienia objawów może prowadzić do nawrotu choroby.
Nieleczony epizod depresyjny trwa zwykle od sześciu do dziewięciu miesięcy. Jeśli więc pacjent zażywa leki przez trzy, cztery miesiące i odstawia je ze względu na poprawę samopoczucia, istnieje duże prawdopodobieństwo nawrotu, ponieważ epizod depresyjny ciągle trwa, a jedynie jego symptomy zostały stłumione.
Obecnie powszechnie stosowanym stabilizatorem nastroju w leczeniu zarówno depresyjnych, jak i maniakalnych epizodów zaburzenia afektywnego dwubiegunowego jest lit (lek normotymiczny), stabilizator nastroju.
Stabilizatory nastroju to określeniu litu i innych podobnych leków o działaniu zarówno antymaniakalnym, jak i antydepresyjnym. Stabilizują nastrój w jednym bądź drugim kierunku. Antymaniakalne działanie litu zostało zbadane dokładniej niż jego działanie antydepresyjne.
W leczeniu depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego lit może nie być bardziej skuteczny niż tradycyjne antydepresanty.
Zobacz Więcej
Depresja u dzieci i młodzieży. 14 sposobów, które pomogą, gdy cierpi bliska ci osoba
Około 80% nastolatków, które podjęły próbę samobójczą, i około 60% tych, które ją popełniły, cierpiało na zaburzenia nastroju. Rodzice często pytają, jak pomóc w wyjściu z depresji. Przede wszystkim uwierzyć, że ono naprawdę jest chore.
Jeśli twoje dziecko jest chore na depresję:
- Zaakceptuj ten fakt.
- Odpuść mu trochę, dopóki nie wyzdrowieje.
- Nie oczekuj, że dziecko w końcu coś z tym zrobi. Osoba z depresją nie kontroluje swojego nastroju.
- Nie oceniaj i nie krytykuj objawów choroby.
- Pamiętaj, że twoje dziecko oczekuje zainteresowania jego życiem, ale nie chodzi tu o wścibskość.
- Dziecko w depresji potrzebuje kontroli, wsparcia, asertywności dorosłego, np.: “Masz depresję, więc musimy cię obserwować. Nie zamykaj drzwi do toalety”.
- Postaraj się obserwować dziecko i podziel się wnioskami z jego psychiatrą lub psychoterapeutą.
- Musisz wiedzieć, że jednym z objawów depresji jest drażliwość. Staraj się ją po prostu ignorować. Inne typowe objawy to: spadek nastroju, trudności w koncentracji, poczucie, że nic nie może się udać.
- Nie mów, że dziecko jest leniwe, jeśli ma gorsze wyniki w nauce.
- Daj sobie i dziecku czas na wyzdrowienie. Poprawa na ogół nie przychodzi szybko.
- Nie obwiniaj siebie ani dziecka. To do niczego nie prowadzi.
- Chwal za każdy, nawet najdrobniejszy, sukces.
- Wiedz, że krytyka nie motywuje. Jeżeli więc chcesz pomóc dziecku unikaj jej, jak ognia.
- Pamiętaj, że depresja to choroba, która psuje relacje z ludźmi. Dopóki twoje dziecko nie wyzdrowieje, to głównie ty odpowiadasz za to, co dzieje się między wami.
https://www.instagram.com/p/BuPTGm5nPU1/
Dziecko z depresją, podobnie jak z zapaleniem płuc, może nie być w stanie wykonać wielu najprostszych obowiązków. Niestety wielu ludziom trudno jest zaakceptować medyczne podłoże depresji.
Zachorowanie na depresję zmianie całe życie młodego człowieka. Nieleczona lub niedostatecznie leczona depresja wiąże się z większym ryzykiem uzależnienia, trudnościami w budowaniu i utrzymaniu bliższych relacji z ludźmi, osiąganiem wyników szkolnych, ryzykiem utrzymania się zaburzeń depresyjnych w dorosłym życiu.
Wpis przygotowany na podstawie książki: “Depresja nastolatków”, Artur Kolakowski, Konrad Ambroziak, Klaudia Siwek.
Zobacz Więcej
Jak pomóc osobie w depresji?
Objawami przypomina lenistwo, dotyka nie tylko dorosłych, ale i dzieci, wraz z nią występują lęki, myśli samobójcze, objawy somatyczne (bóle głowy, kręgosłupa, karku). Depresja wciąż bagatelizowana, a to taka sama choroba, jak astma, cukrzyca, epilepsja. Objawy nie są widoczne gołym okiem. Stanowi obecnie czwarty najpoważniejszy problem zdrowotny na świecie.
Na depresję na całym świecie choruje 350 mln osób, półtora miliona w samej Polsce, to jak ludność mieszkająca we Wrocławiu, dwa razy częściej kobiety
Czarna lista zwrotów
Poniżej najbardziej popularne zwroty, których żadna osoba chora na depresję usłyszeć nie powinna. Jednak wciąż to się zdarza, a to tylko pogarsza ich stan.
- Weź się w garść.
- Nie pogrążaj się w tym stanie.
- Inni mają gorzej.
- Nie bierz wszystkiego tak do siebie.
- Zajmij się czymś.
- Wyjdź do ludzi.
- Daj spokój.
- Życie nie jest łatwe.
- Nam też jest ciężko.
- Musisz sobie jakoś radzić
- Czym ty się tak martwić?
- Myśl pozytywnie.
- Przecież nie masz powodów do zmartwień.
- Jesteś przewrażliwiony.
- Nie myśl tyle.
- Nie doceniasz tego, co masz.
- Musisz być silniejszy.
- Co ci jest?
- Będzie dobrze.
Te zdania frustrują, zawstydzają, szkodzą, wywołują poczucie winy.
Co pomaga? Co powinna wiedzieć osoba, której bliski choruje na depresję?
- Nie umniejszaj problemu (depresji osoby). Nie przekonuj osoby z depresją, że nic nie jest, ona potrzebuje zauważenia problemu, nawet jeśli odrzuca pomoc.
- Nie liczą się tylko słowa, ale ton wypowiedzi, mimika twarzy. Osoba chora na depresję jest bardzo wyczulona, ma skrzywiony obraz tego, co dzieje się wokół. Czasem może źle odczytać intencje danej osoby. Potrzebuje dużo miłości, empatii i zrozumienia.
- Nie porównuj depresji z problemami innej osoby. (Zosia też z tego wyszła lub miałem tak samo).
- Nie stawiaj osoby chorej na depresję przed decyzjami. (Co zjesz na śniadanie owsianki czy tosta). Pytaj o jedną rzecz.
- Osoba w depresji potrzebuje bliskości i poczucia, że jest kochana. Ale też własnej przestrzeni.
- Próbuj pomóc wspólna aktywność, ale jeśli osoba chce leżeć w łóżku, pozwól jej to robić. Sama niech zdecyduje, co chce robić w danym momencie.
- Zadbaj też o siebie. Pomaganie osobie z depresją jest bardzo wycieńczające.
Co osoba w depresji chciałaby usłyszeć?
- Nie opuszczę cię.
- Jestem z tobą.
- Poradzimy sobie z tym razem.
- Chcesz się do mnie przytulić? (Czasem nie musisz pytać, po prostu zrób to)
- Nie jesteś sam.
- Jestem tu dla ciebie.

Zanim odbierzesz sobie życie – zadzwoń! Zaufanie w słuchawce Fundacji Itaka
Fundacja Itaka otworzyła Centrum Wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym. To odpowiedź na rosnące słupki osób cierpiących na depresję, zaburzenia osobowości oraz inne choroby cywilizacyjne. “Centrum Wsparcia” to projekt Fundacji Itaka, realizowany na zlecenie Ministerstwa Zdrowia i finansowany ze środków Narodowego Programu Zdrowia. Całodobowa pomoc i wsparcie można uzyskać pod numerem 800 70 2222. Dyżuruje psycholog, psychiatra, prawnik i pracownik socjalny.
Utrata równowagi
Kryzys to pojemne słowo. Kryje się w nim żałoba, utrata pracy, rozpad związku, powrót do uzależnienia. Określone jako ostre, przejściowe zakłócenie równowagi psychicznej. Może dojść do niego pod wpływem stresujących sytuacji i wydarzeń, które powodują zazwyczaj zakłócenie normalnego trybu życia, konieczność podjęcia radykalnych działań i trudnych wyborów lub całkowitej zmiany sposobu myślenia.
Dlaczego ludzie popełniają samobójstwo?
Kto popełnia samobójstwo? Jakie są motywy odebrania sobie życia? Próby samobójcze zdarzają się głównie wśród osób młodych – dwie trzecie niedoszłych samobójców nie ukończyło trzydziestu pięciu lat. Liczba prób samobójczych wśród osób rozwiedzionych lub żyjących w separacji jest około cztery razy większa niż wśród pozostałych. Do większości zamachów na własne życie dochodzi w związku z nieporozumieniami międzyludzkimi lub innymi bardzo stresującymi sytuacjami życiowymi. Sprawy mają się inaczej w przypadku samobójstw popełnionych.
W Polsce śmiercią samobójczą w 2016 roku umarło (według policyjnych statystyk) 5405 osób, z czego 4638 to mężczyźni. Wśród kobiet najczęstszym sposobem popełnienia samobójstwa jest zażycie leków, mężczyźni szukają bardziej skutecznych środków, czyli powieszenie, broń, skok z mostu.
Do grup wysokiego ryzyka należą uzależnieni od alkoholu i chorzy na schizofrenię. To obok osób z zaburzeniami nastroju dwie najbardziej zagrożone samobójstwem grupy z rozpoznaną psychopatologią. Ryzyko śmierci samobójczych wśród osób z zaburzeniami nastroju wynosi 15%. Badania pokazują, że cierpiący na depresję psychotyczną są bardziej skłonni do wyboru gwałtownych działań. U chorych na schizofrenię ryzyko samobójstwa wynosi 10%, u alkoholików od 3% do 4%.
Nie zapominajmy, że ryzyko samobójstwa jest też wysokie wśród osób samotnych, mieszkańców obszarów społecznie zdezorganizowanych. Do grup podwyższonego ryzyka zalicza się też przedstawicieli niektórych zawodów, na przykład: lekarzy, dentystów, prawników i psychologów. Kobiety lekarze i kobiety psycholodzy popełniają samobójstwo trzykrotnie częściej niż ogół kobiet w populacji. Zaś lekarze mężczyźni popełniają samobójstw dwukrotnie częściej niż mężczyźni w populacji.
Decyzja o samobójstwie – jak zainterweniować?
Niezmiernie trudno jest zapobiegać. Największą przeszkodę stanowi fakt, że większość ludzi, którzy w depresji rozważają możliwość odebrania sobie życia, nie zdają sobie sprawy z tego, że ich myślenie jest ograniczone i irracjonalne. Nie zdają sobie sprawy jak bardzo potrzebują pomocy.
Mniej niż 1/3 w własnej woli szuka pomocy psychologicznej, większość przypuszczalnie nie zostaje otoczona opieką.
Zdarza się też tak, że osoby pragnące uzyskać pomoc, trafiają do lekarza ogólnego, skarżą się na różne mało konkretne dolegliwości fizyczne, które nie zostają rozpoznane, tak jak często nie rozpoznaje się objawów depresji czy uzależnienia. Przeważająca liczba ludzi nie otrzymuje tak potrzebnej im pomocy.
Duża część samobójców nie chce umierać. Czasami ostrzega o swoich zamiarach. Jeśli to wołanie o pomoc usłyszy ktoś w porę, często można skutecznie pomóc. Osoby pracujące w Centrum Wsparcia Fundacji Itaka są trochę jak Yukio Shige z organizacji starającej się zapobiegać samobójstwom w Japonii. To emerytowany detektyw, który poświęcił swoje życie, by zapobiec śmierci w Japonii. Podczas pracy w policji, Shige była zszokowany dużą liczbą samobójstw w jego okolicy, więc zaoferował pomoc. Do tej pory uratował ponad 500 osób.
Jest wielka różnica, gdy powiesz: “Lepiej zrób to” zamiast “Nie rób tego!” – mądrze doradza Yuiko matce pewnego mężczyzny, cierpiącego na depresję. Wszelka negacja, krytyka w najbliższych budzi zmieszanie. Bardzo długo bliscy nie widzą, że bliska ich osoba cierpi na zaburzenie psychiczne, a to bardzo ważne w procesie leczenia.
https://www.facebook.com/theguardian/videos/10156326839086323/
https://www.facebook.com/theguardian/videos/10156326839086323/
Polska goni Japonię
W Japonii, co roku samobójstwo popełnia ok. 30 tys. ludzi – 5 razy więcej niż w Polsce. Jednak należy podkreślić, że mieszka tam 3 razy więcej ludzi niż w Polsce. Gorzej niż u nas jest np. w Rosji, gdzie samobójstwo popełnia 18,5 osoby na 100 tys. mieszkańców.
Liczba samobójstw na 100 tys. mieszkańców | |
---|---|
Polska | 17,5 |
Japonia | 21,4 |
Niemcy | 12,2 |
Grecja | 3,5 |
Hiszpania | 7,6 |
Białoruś | 20,5 |
Źródło: WHO |
W 2016 o samobójstwo popełniło 5 tys. Polaków. Wśród nich ponad 4,6 tys. stanowili mężczyźni. Wielu z nich cierpiało na depresję.
Samobójstwa to temat, który dotyczy w dużej mierze seniorów – w grupie wiekowej ponad 70 lat w 2013 roku zabiło się 651 ludzi. Liczba z roku na rok wzrasta.
Podczas pisania artykułu korzystałam z naukowych źródeł: Psychologia zaburzeń. Człowiek we współczesnym świecie, Robert C. Carson, James N. Butcher, Susan Mineka, I i II tom, GWP.
Zobacz Więcej